ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ - ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

 

«Με μιας ανοίγει ο ουρανός, τα σύννεφα μεριάζουν

Οι κόσμοι εμείνανε βουβοί, παράλυτοι κοιτάζουν.

Μια  φλόγα   αστράφτει…ακούονται ψαλμοί και μελωδία…

Πετάει έν’ άστρο… σταματά εμπρός εις την Μαρία…

«Χαίρε της λέει αειπάρθενε, ευλογημένη χαίρε!

Ο Κύριος μου είναι με σε. Χαίρε Μαρία Χαίρε».

25η Μαρτίου. Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου.

Η καλή αγγελία της χαράς και της ελπίδας στον κόσμο. Ο αρχάγγελος Γαβριήλ ευαγγελίζεται στην «Κεχαριτωμένη» Μαρία τη χαρά. Είναι η χαρά του ερχομού του σωτήρα Χριστού στον κόσμο, η χαρά για τη δική μας σωτηρία και λύτρωση.  «Ευαγγελίζου γη χαρὰν μεγάλην...».

25η Μαρτίου. «Σήμερον της Σωτηρίας ημών το κεφάλαιον».

«Σήμερον χαράς Ευαγγέλια». «Ο υιός του Θεού, υιός της Παρθένου γίνεται».

………………………………………..

«Επέρασαν χρόνοι πολλοί…Μια μέρα σαν εκείνη

Αστράφτει πάλι ο ουρανός…Στην έρμη της την κλίνη

Λησμονημένη, ολόρφανη, χλωμή κι απελπισμένη,

Μια κόρη πάντα τήκεται, στενάζει αλυσωμένη.

Τα σίδερα είναι ατάραγα, σκοτάδι ολόγυρά της.

Η καταφρόνια, η δυστυχιά σέπουν τα κόκαλα της.

Τρέμει με μιας η φυλακή και διάπλατη η θυρίδα ‘

φέγγει κι αφήνει και περνά έν’ άστρο μιαν αχτίδα.

Ο Άγγελος εστάθηκε, διπλώνει τα φτερά του.

Ξύπνα ταράξου, μη φοβού, χαίρε παρθένε χαίρε.

Ο Κύριος μου είναι με σε Ελλάς ανάστα χαίρε!».

 

 

25η Μαρτίου. Ο Ευαγγελισμός της Ελλάδας,

Ο δεύτερος Ευαγγελισμός, το δεύτερο «χαίρε». Ανέτειλε, η ευλογημένη ημέρα της 25ης Μαρτίου του 1821. Έγινε το μεγάλο θαύμα.

Η 29η Μαΐου του 1453 σήμανε το τέλος μιας αυτοκρατορίας που 1000 και πλέον χρόνια κράτησε στην πανίσχυρη αγκάλη της, γιγάντωσε και έθρεψε τον πολιτισμό και την δόξα. Τα τείχη της Πόλης, έπεσαν, και ο σεισμός απ’ το πέσιμό τους, συγκλόνισε τον κόσμο. Ο δικέφαλος αετός, της Χριστιανοσύνης και του Ελληνισμού, έριξε σπασμένα τα φτερά του και μια ατέλειωτη νυχτιά τυραννίας, 4 ολόκληρων αιώνων, μόλις ξεκινούσε.

400 χρόνια πικρής σκλαβιάς.

400 χρόνια το ψωμί ζυμωμένο με δάκρυ και ιδρώτα. Με την αγωνία και τη βάρβαρη καταπίεση κάτω από τον ίσκιο του θανάτου. Να μην ορίζεις εκείνο που σπέρνεις, εκείνο που θερίζεις. Άλλοι να διαφεντεύουν το σπίτι σου και να τρυγάνε τον κόπο σου…

400 χρόνια ακατάσχετης εθνικής αιμορραγίας από το παιδομάζωμα και τους στρατούς των γενίτσαρων, τον κεφαλικό φόρο και τον βίαιο εξισλαμισμό.

400 ολόκληρα χρόνια…

Μα την ημέρα που η Ορθοδοξία γιόρταζε για το χαρμόσυνο μήνυμα της ενανθρώπισης Του Υιού και Λόγου του Θεού, ήλθε η ώρα για ένα άλλο χαρμόσυνο μήνυμα. Ήρθε η ώρα για να ροδοφέξει η αυγή της Λευτεριάς. Ήτανε 25η Μαρτίου του 1821, τότε που τινάχτηκε συνθέμελα τούτος ο τόπος, τότε που το νόημα της ελευθερίας   έλαβε θρυλικές διαστάσεις στη συνείδηση του ΄Εθνους.

 

«Ξύπνα ταράξου, μη φοβού, χαίρε παρθένε χαίρε.

Ο Κύριος μου είναι με σε Ελλάς ανάστα χαίρε!».

Για να σημάνει όμως η ώρα εκείνη δούλεψαν σκληρά δάσκαλοι του γένους και ισαπόστολοι, παπάδες και δάσκαλοι, απλοί και ανώνυμοι αγωνιστές. Εργάστηκαν Κοσμάδες Αιτωλοί και Φερραίοι, εργάστηκαν Φιλικοί, εργάστηκαν φλογεροί πατριώτες, εργάστηκαν αρματολοί και κλέφτες. Όλοι τους άνθρωποι ταπεινοί, ανυποχώρητοι στη πίστη, εραστές της Ελευθερίας.

Έτσι σήμανε η ώρα για τον μεγάλο ξεσηκωμό. Απ’ άκρη σ’ άκρη αντήχησε το εθνεγερτήριο σάλπισμα. ’’Ελευθερία ή θάνατος‘‘. Μα με το σάλπισμα εκείνο δεν μίλησε η λογική. Μίλησαν τα βάθη της καρδιάς ενός ολόκληρου λαού που αντλεί πάντα δυνάμεις από τις ιστορικές του ρίζες.

Eδώ αξίζει να θυμηθούμε τα λόγια του Κολοκοτρώνη μετά την ίδρυση του Ελληνικού. Κράτους. ‘‘Όταν αποφασίσαμε να κάμουμε την Επανάσταση δεν συλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμαστε, ούτε πως δεν έχομε άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι βαστούσαν τα κάστρα και τις πόλεις, ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε που πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα, αλλά ως μια βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και ο κλήρος μας, και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι συμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και κάναμε την Επανάσταση.‘‘      

Για όλα αυτά ο τόπος μας σήμερα 25η Μαρτίου του 2021, 200 ολόκληρα χρόνια μετά, ημέρα γιορτής, ημέρα επετείου,  πάλλεται και τιμά τις ψυχές των προγόνων μας, που ποτέ δεν κοιμήθηκαν ύπνο βαθύ στις νυχτιές τους. Συνάμα συνειδητοποιεί ότι όσο το Έθνος μας βρίσκεται σε οργανική κοινωνία με το 21, ενωτίζεται από το πολύμορφο δίδαγμά του και εμπνεόμενο απ’ αυτό κάνει πιο στέρεη κι πιο αυθεντική τη καθημερινότητά του.

Μέλημά μας λοιπόν, ο εορτασμός αυτός για τα 200 χρόνια από το ξεσηκωμό του ’21 να γονιμοποιήσει τις ιστορικές μνήμες, τώρα που και πάλι πρέπει να προασπίσουμε την ταυτότητα και την αξιοπρέπειά μας ως λαός.

Η κοινωνία μας ψυχορραγεί. Οι πολιτικοί μας προδίδουν. Ο Έλληνας ζει σε μια καθημερινή ανασφάλεια και αβεβαιότητα. Οι έννοιες πατρίδα, θρησκεία, οικογένεια καταπατούνται, αμφισβητούνται και καταρρακώνονται. Η οικονομία πάει από το κακό στο χειρότερο. Ένας ιός, ένας ύπουλός εχθρός, μια πανδημία απειλεί τη ζωή μας. Οι ευρωπαίοι «εταίροι» συνεχώς  επαληιθεύουν τους στίχους του εθνικού μας ποιητή Δ. Σολωμού « Μοναχή το δρόμο επήρες, εξανάλθες μοναχή. Δεν είν' εύκολες οι θύρες, εάν η χρεία τες κουρταλεί» .  Ο λαός ένα καζάνι που βράζει…

Αυτά όμως δεν τα περνάμε πρώτη φορά σαν έθνος. Επίκαιροι, όσο ποτέ, είναι οι τίμιοι αγωνιστές του ΄21, που μας έδειξαν τον ηρωικό δρόμο της ανιδιοτέλειας, της αντίστασης και του μαρτυρίου.

Την εποχή της επανάστασης του ΄21 ήταν που οι πολιτικάντηδες φυλάκιζαν τον «Γέρο του Μωριά», ο αρχιστράτηγος του αγώνα, περίμενε υπομονετικά στην φυλακή την απελευθέρωσή του, αφού πρώτα ο ίδιος έδωσε την ελευθερία στην Ελλάδα…

Τον ίδιο καιρό και πάλι που άλλοι πολιτικάντηδες, λαφυραγωγούσαν και εκμεταλλεύονταν την επανάσταση, ο Νικηταράς δεν άπλωσε το χέρι του στα λάφυρα, παρότι πάμφτωχος, αλλά νοιαζόταν μόνο για την ελευθερία της πατρίδας. Ο αγωνιστής λοιπόν, αυτός που μετά την επανάσταση συνέλαβαν και καταδίκασαν για μικροπολιτικές σκοπιμότητες, παντελώς αθώο, πέρασε ενάμιση χρόνο στις φυλακές και όταν αποφυλακίστηκε, ζητιάνευε έξω από τις εκκλησίες για να μπορέσει να ζήσει και πέθανε αβοήθητος και ξεχασμένος από το ελληνικό κράτος.…

Αλλά υπήρξαν και πολιτικοί με ήθος και θάρρος όπως ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδος, που δεν κοίταξε το προσωπικό του συμφέρον αλλά το συμφέρον της πατρίδας. Αυτός όταν κλήθηκε για να κυβερνήσει έδωσε εντολή πως όποιος θέλει να είναι μαζί του στη διακυβέρνηση της χώρας, θα είναι άμισθος γιατί η πατρίδα είχε μεγάλη ανάγκη.

Στην Ελλάδα λοιπόν του σήμερα, στην Ελλάδα του 2021, που δυστυχώς βγαίνουν αληθινά τα λόγια του Ρήγα: «ακόμα τούτη η Άνοιξη, ραγιάδες, ραγιάδες, τούτο το καλοκαίρι»…, στην Ελλάδα που γιορτάζει τα 200 χρόνια από το ξεσηκωμό της, για να αποτινάξει απ’ τη ράχη της το ζυγό ενός βάρβαρου κατακτητή,  στην Ελλάδα που έρχονται συνεχώς δυσκολότερες μέρες, πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά και να επαγρυπνούμε. Να αντισταθούμε στον εφησυχασμό, να αντισταθούμε στον βιασμό της νοημοσύνης μας, να αντισταθούμε στη στρατευμένη προπαγάνδα, να αντισταθούμε στο ξεπούλημα της πατρίδας μας.

Κλείνοντας, θα αφιερώσουμε στους ντόπιους και τους ξένους, την απάντηση του Κολοκοτρώνη στον Ιμπραήμ: «Όχι τα δέντρα να μας κόψεις, όχι τα σπίτια να μας κάψεις, πέτρα στην πέτρα να μη μείνει, εμείς δεν προσκυνούμε»!!!

ΕΛΛΑΣ  ΑΝΑΣΤΑ  ΧΑΙΡΕ

Η ΕΛΛΑΣ ΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΣΑ. 1821 - 2021 (200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠ' ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ)

 

Η ΕΛΛΑΣ ΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΣΑ. 1821 - 2021 (200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠ' ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ)

 

 Απ’ τα κόκαλα βγαλμένη

ων Ελλήνων τα ιερά,

και σαν πρώτα ανδρειωμένη,

χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

 

Το Κρυφό Σχολειό

Αντιπαράθεση για το Κρυφό Σχολειό

Στο επίκεντρο των προσπαθειών εθνοαποδομητικών κύκλων σε σχέση με την Τουρκοκρατία έχει βρεθεί το Κρυφό Σχολειό. Το χαρακτηρίζουν μύθο και το χλευάζουν. Προφανώς διακατέχονται είτε από άγνοια είτε από εμπάθεια. Οι στόχοι τους είναι δύο. Πρώτον να υποβαθμίσουν τον πατριωτικό ρόλο της Εκκλησίας. Δεύτερον να εξωραΐσουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία και να την παρουσιάσουν φιλελεύθερη και ανεκτική.

Η κατηγορηματική άρνηση των ιστορικών αναθεωρητών ότι δήθεν η επιστημονική προσέγγιση απέκλεισε τελεσίδικα την υπόθεση απαγόρευσης της εκπαίδευσης των Χριστιανών και ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως περιγραφή ή ιστορική πηγή, ούτε καν ο παραμικρός υπαινιγμός για το αντίθετο, είναι μάλλον αντι-επιστημονική εξ ορισμού. Απέραντο θράσος να πιστεύουν ότι έχουν διατρέξει όλες τις ιστορικές πηγές και δύνανται να αποφαίνονται οριστικά.

Στις 30.11.2012 κυκλοφόρησε το βιβλίο του Γιώργου Κεκαυμένου «Κρυφό Σχολειό. Το Χρονικό μιας Ιστορίας» από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις. Πρόκειται για ευθεία απάντηση στον Άλκη Αγγέλου («Κρυφό Σχολειό. Το Χρονικό ενός μύθου», 1997). Κυρίως όμως, στην αρμάδα πανεπιστημιακών και δημοσιογράφων, οι οποίοι με το φαινόμενο της ακαδημαϊκής ανακύκλωσης αναφορών ο ένας στον άλλον και όλοι μαζί στον Αγγέλου επιχειρούν την «αποδόμηση του εθνικού μύθου». Ο Κεκαυμένος ήταν καταπέλτης. Γκρεμοτσάκισε όλη την επιχειρηματολογία των αποδομητών παρουσιάζοντας πλειάδα πρωτογενών πηγών και αμφισβητώντας την επιστημοσύνη τους.

Το γελοίον είναι ότι δεν διάβασαν καλά ούτε τον Αγγέλου(!), διότι εκείνος δεν υποστηρίζει ότι ο «μύθος» πλάσθηκε όψιμα από κύκλους της Εκκλησίας το 1850-70 (όπως υποστηρίζουν αμετροεπώς οι ίδιοι, βάσει του πίνακα του Γύζη ή του ποιήματος «φεγγαράκι μου λαμπρό»), αλλά από ρομαντικούς κύκλους διαφωτιστών, αμέσως λίγο μετά την επανάσταση. Εξ ου και παραδέχεται την πρώτη πηγή του Στέφανου Κανέλλου το 1822. Ο σκελετός της επιχειρηματολογίας τους είναι απλός: ποτέ δεν διώχθηκε η παιδεία, άρα δεν υπήρξε η ανάγκη του κρυφού σχολειού. Διώχθηκε η παιδεία;

Οι πηγές

Ο πρώτος Πατριάρχης μετά την Άλωση Γεννάδιος Σχολάριος, γράφει το 1460 «πού τα παιδευτήρια της σοφίας; Κατεπόθησαν υπό του Μωάμεθ». Το 1570 ο αρχιγραμματέας του θρόνου Θεοδόσιος Ζυγομαλάς γράφει σε επιστολή του στον Γερμανό λόγιο Μαρτίνο Κρούσιο, ο οποίος το 1584 εξέδωσε την πλούσια συλλογή κειμένων Turcograecia. «Σοφία γαρ ή μαθήματα, δούλοι όντες νυν, ουκ έχομεν» και σε επόμενη επιστολή του: «εν δουλεία όντες, τα ελευθέροις ανήκοντα μαθήματα σπουδάζειν, ως δει, κωλύοντα». Ο κυνηγημένος Χριστόφορος Άγγελος γράφει το 1607 από την Οξφόρδη. Συγκεκριμένα : «Ούτε σχολείο μπορεί να υπάρξει, ούτε και κάποιος δάσκαλος που θα ήθελε να διδάξει σε μαθητές μπορεί να παραμείνει κάπου». Ο Άγγλος περιηγητής George Sandys γράφει λίγα χρόνια αργότερα στην προσφώνησή του στον διάδοχο του Βρετανικού Θρόνου και μετέπειτα βασιλιά Κάρολο Α. Το κείμενο : «Το φως της γνώσης δεν επιτρέπεται …από τα άγρια κτήνη της ανθρωπότητας». Την ίδια περίοδο ο Μελέτιος Πηγάς αναφέρει 30 χιλιάδες κομμένες γλώσσες στην Αίγυπτο επειδή «μιλούσαν ελληνικά».

Στο ίδιο μήκος κύματος πηγές για την δίωξη της παιδείας έχουμε το 1627 από Πατριάρχη Αλεξανδρείας Μητροφάνη Κριτόπουλο. Επίσης, το διάδοχό του Γεράσιμο Α’ το 1631, τον Γάλλο Ιησουΐτη Francois Richard το 1650. Ο τελευταίος μάλιστα περιγράφει τους διωγμούς της Ανατολικής Εκκλησίας ως «σκληρότερους από αυτούς της εποχής του Νέρωνα, του Δομητιανού και του Διοκλητιανού». Ακολουθεί ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Νεκτάριος το 1660. Ο Άγγλος διπλωμάτης Sir Paul Rycaut το 1678 έγραψε βιβλίο όπου περιέγραφε τη ζωή στην Οθωμανική αυτοκρατορία για λογαριασμό του βασιλιά Καρόλου Β. Μαρτυρεί πως ιδίοις όμμασι διαπίστωσε και κρυφά σχολειά, αλλά και κρυφές εκκλησίες. Έχουμε τη μαρτυρία του Thomas Smith το 1680, του Ηλία Μηνιάτη το 1688, του Γεωργίου Φατζέα, μητροπολίτη Φιλαδελφείας το 1760. Επίσης, ο Αδαμάντιος Κοραής το 1801 στο «Σάλπισμα Πολεμιστήριον» («μας στερούσι τα αναγκαία μέσα να συστήσωμεν σχολεία»). Επίσης, κείμενο Κρητών επαναστατών το 1866.

Πιο συγκεκριμένες αναφορές σε κρυφά σχολειά

Η παράθεση των πηγών από το βιβλίο του Γιώργου Κεκαυμένου «Κρυφό Σχολειό. Το Χρονικό μιας Ιστορίας» (30.11.2012, Εναλλακτικές Εκδόσεις) συνεχίζεται με πιο συγκεκριμένες αναφορές σε κρυφά σχολειά.

Ο Κωνσταντίνος Κούμας το 1777, μαθητής του Κοραή ήταν έγκλειστος ως τα 10 του χρόνια για τον φόβο αρπαγής (παιδομάζωμα). Αναφέρει ότι ο Μητροπολίτης Λαρίσσης Διονύσος Καλλιάρχος άνοιξε το 1794 το παλαιό ελληνικό σχολείο μετά από 24 χρόνια που ήταν κλειστό. Ο Άγγλος καθηγητής Noehden το 1828 αναφέρει το Γυμνάσιον Μηλιωτικόν (Μηλιές Πηλίου) ότι «ήταν αρκετά μακρυά από το φθονερό μάτι του Τούρκου κυβερνήτη». Ο Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων το 1821 γράφει ότι «Το σχολείον της Σμύρνης εδιώκετο, δια μόνον έν μεγάλον έγκλημα, ότι διδάσκει μαθηματικά και φιλοσοφία». Ταυτόχρονα αναρωτιέται «ποίον σχολείον ηδύνατο να σταθεί εις την Ελλάδα;». Ο Σ. Τρικούπης στην Ιστορία της Ελ. Επαναστάσεως σχετικά με τα αλληλοδιδακτικά σχολεία Χανίων και Ρεθύμνου το 1821. Το απόσπασμα : «εθεωρήθησαν σχολεία αποστασίας και πολέμου, εκλείσθησαν μεσούντος του Μαρτίου και οι διδάσκαλοι εφυλακίσθησαν». Ακόμη και το Σουλτανικό φιρμάνι Χάττι Χουμαγιούν το 1856 παραδέχεται ότι πολλοί Οθωμανοί αξιωματούχοι εμπόδιζαν τους πληθυσμούς να ανοίξουν ή να επισκευάσουν σχολεία.

«Επικίνδυνο» να μαθαίνεις ελληνικά γράμματα

Ο Μακάριος Χριστιανόπουλος (Μαριδάκης) το 1743 γράφει αναφερόμενος «εις σένα τέκνον όπου μήτε ελληνικήν, μήτε λατινικήν έλαβες μάθησιν. Έμαθες να διαβάζεις ελευθέρως, ίσως μήτε ελευθέρως, εις τα απλά της εκκλησίας μας βιβλία». Αυτά, παρόλο που ζούσε στη «χρυσή πεντηκονταετία» 1720-1770 όπου οι διωγμοί κατά της παιδείας ήταν ελάχιστες με άνθιση σχολείων. Ο Ευγένιος Βούλγαρις το 1771 αναφέρει ρητά ότι είναι «επικίνδυνο» να μαθαίνεις ελληνικά γράμματα. Να σημειωθεί ότι πρόκειται για κορυφαίο του ελληνικού διαφωτισμού, ο οποίος γνώριζε την κατάσταση της παιδείας των Ελλήνων στην Οθωμανική αυτοκρατορία όσο ελάχιστοι. Δίδασκε Νεύτωνα, Καρτέσιο και Βολταίρο στα Γιάννενα, την Κοζάνη, το Άγιο Όρος και στην Κωνσταντινούπολη επί 20 έτη.

Ο Νίκος Δραγούμης αναφέρει για τον πατέρα του Μάρκο Δραγούμη ότι «εκαυχάτο πάντοτε ότι εδάρη υπό Οθωμανού χάριν των ελληνικών γραμμάτων». Πάντα υπήρχε ένας μαθητής ο οποίος πρόσεχε από το παράθυρο μήπως αντιληφθεί κανείς ότι γίνονταν μάθημα. Ο Στέφανος Κανέλλος, στην πιο γνωστή πηγή, γράφει στον Γερμανό συγγραφέα Iken ξεκάθαρα ότι «[οι Γραικοί] επροσπαθούσαν να συστένουν κοινά σχολεία κρυφίως». Ο Ιάκωβος Ρίζος-Νερουλός το 1826 γράφει ότι οι Τούρκοι απαγόρευαν αυστηρά την ίδρυση δημοσίων σχολείων». Τέλος, ο Φώτιος Χρυσανθακόπουλος (Φωτάκος), υπασπιστής του Κολοκοτρώνη γράφει στα απομνημονεύματά του ότι η παιδεία ήταν στα χέρια των ιερέων. Επίσης, ότι όλα αυτά «εγίνοντο εν τω σκότει και προφυλακτά από τους Τούρκους». Άλλες πηγές από τον Μισαήλ Αποστολίδη (1837), Γεώργιο Μαυροκορδάτο 1849, Κωνσταντίνο Φρεαρίτη 1863, Γεώργιο Χασιώτη 1881, μέχρι τον Γάλλο René Puaux (Πυώ) που μιλάει για κρυφό σχολείο το 1913 στην οθωμανοκρατούμενη ακόμα Βόρειο Ήπειρο.

Πριν την Άλωση

Δύο πηγές εκτός του βιβλίου αφορούν στην περίοδο πριν από την Άλωση για την περιοχή της Μικράς Ασίας. Μία πρωτογενής, του Ιωσήφ Βρυέννιου, ο οποίος έγραφε ότι «το διδάσκειν τοις Γραικοίς κεκόλασθαι» και μία δευτερογενής, του Σπύρου Βρυώνη (στο βιβλίο «Για τον εξισλαμισμό της Μ. Ασίας») ο οποίος καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα ότι η παιδεία απαγορευόταν για τους Χριστιανούς.

Συμπέρασμα

Με όλα αυτά, ο Κεκαυμένος εκτός από την ανατροπή της αποδόμησης πέτυχε και κάτι σπουδαιότερο. Κατέδειξε ποια πλευρά είναι με τις πηγές, την επιστήμη και την ιστορική έρευνα και ποια πλευρά είναι με τη καταφυγή στην αυθεντία και την κλικοκρατία.

Πηγή
http://www.antibaro.gr/

 

Η Μεγαλοσύνη των λαών δεν μετριέται με το στρέμμα. 

Με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με το αίμα.

Κωστής Παλαμάς

Η ΕΛΛΑΣ ΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΣΑ. 1821 - 2021 (200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠ' ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ)

 

 Απ’ τα κόκαλα βγαλμένη

ων Ελλήνων τα ιερά,

και σαν πρώτα ανδρειωμένη,

χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

Η Εκκλησία στην Επανάσταση του 1821

 21 Μαρτίου 2021, Από: Ξανθή Κιούση

Ο ρόλος για την Εκκλησία και τη Χριστιανική θρησκεία στην Επανάσταση του 1821 ήταν καθοριστικής σημασίας. Στον επαναστατικό αγώνα πήρανε μέρος πάρα πολλοί κληρικοί, οι οποίοι δραστηριοποιήθηκαν κυρίως στη Φιλική Εταιρία. Το ελληνικό έθνος ήταν άρρηκτα συνδεδεμένο με την ορθόδοξη χριστιανική πίστη κατά την επανάσταση. Μια από τις φράσεις που εξέφραζαν τον ελληνικό Αγώνα ήταν το «Μάχου Υπέρ Πίστεως και Πατρίδος».

 

Η σύνδεση των Αγωνιστών με την Εκκλησία

Η Επανάσταση του 1821 σηματοδότησε μια νέα εποχή για τον Ελληνικό Έθνος και την Εκκλησία. Η πίστη των αγωνιστών βοήθησε την εκκλησία να σταθεί αντάξια των προσδοκιών τους. Τα μοναστήρια έγιναν κέντρα συγκέντρωσης και φροντίδας των αγωνιστών. Τους τροφοδοτούσαν και αποτελούσαν καταφύγιο για όσους διώκονταν από τους Τούρκους.

 

Από τις πηγές που διασώζονται από το 1821 έως και σήμερα, είναι φανερή η σχέση των αγωνιστών με την εκκλησία και την ορθόδοξη πίστη. Τα παραδείγματα ουκ ολίγα. Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης έκανε επίκληση στον Άγιο Σεραφείμ Λειβαδιάς, για στήριξη στον αγώνα κατά των Τούρκων. Ο  Θεόδωρος Κολοκοτρώνης πέρασε μεγάλες περιόδους νηστείας στο όνομα της Παναγίας. Ο Ανδρέας Μιαούλης με πίστη στον Τίμιο Σταυρό επιχείρησε στην Ύδρα. Συνεπώς, διαπιστώνεται ότι η πίστη τους σε συνάρτηση με την ηρωϊκή τους στάση, οδήγησαν στην απελευθέρωση του ελληνικού έθνους.

 

Επίσης, η εκκλησία αποτέλεσε κινητήριο δύναμη του αντιστασιακού αγώνα, καθώς οι κληρικοί ήταν επικεφαλής των εξεγέρσεων. Συνέστησαν ένοπλα σώματα και θυσιάστηκαν προσωπικά και περιουσιακά για την επανάσταση. Παρά την σημαντική τους δράση, πολλοί από τους κληρικούς έχασαν την ζωή τους στο πεδίο της μάχης και άλλοι βασανίστηκαν από τους Τούρκους. Παρακάτω θα αναφερθούν οι σημαντικότερες προσωπικότητες του κλήρου που έπαιξαν ρόλο στην Ελληνική Επανάσταση.

 

Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’

Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ και οι πιέσεις των Οθωμανών στην Εκκλησία

Ο Γρηγόριος Ε’ χειροτονήθηκε αρχικά Μητροπολίτης Σμύρνης το 1785 και διατέλεσε σπουδαίο φιλανθρωπικό έργο, για το οποίο όμως κατηγορήθηκε. Το 1797 έγινε Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Αναγκάστηκε να παραιτηθεί ύστερα από τις πιέσεις και ρίξεις με τους Οθωμανούς. Μετά από χρόνια, ανέλαβε πάλι την θέση του Πατριάρχη. Παραιτήθηκε όμως εκ νέου το 1808, και μόνασε στο Άγιο Όρος.

 

Λόρδος Βύρων: Ο ρομαντικός ποιητής – σύμβολο του Φιλελληνισμού

Το 1818 ο Ιωάννης Φαρμάκης τον προσέγγισε, προκειμένου να συμμετάσχει στην σύσταση της Φιλικής Εταιρίας. Η Φιλική Εταιρία ως στόχο είχε την έναρξη της επανάστασης. Ο ενθουσιασμός του για αυτή την κίνηση ήταν φανερός όμως αρνήθηκε να γίνει μέλος, λόγω της θέσης του. Εκείνη την χρονιά ανέβηκε για τρίτη φορά στον θρόνο του Πατριαρχείου. Άρχισε όμως να χάνει έδαφος, γιατί το έργο του συνδέθηκε με δύσκολες για τον Ελληνισμό στιγμές. Τα πράγματα χειροτέρεψαν όταν έγινε γνωστό ότι, ύστερα από πιέσεις του σουλτάνου αφόρισε τους επαναστάτες του αγώνα. Η πτώση του ήρθε με την απόφαση του σουλτάνου όπου, τον έπαυσε από Πατριάρχη. Ωστόσο, νωρίτερα όπως γίνεται φανερό και στα Απομνημονεύματα του στρατηγού Μακρυγιάννη, ο Γρηγόριος είχε διασώσει τη μυστικότητα της Φιλικής Εταιρείας σε επικίνδυνες στιγμές.

 

Το τέλος του ήταν βασανιστικό. Σε ηλικία 76 ετών, μεταφέρθηκε στο Φανάρι της Κωνσταντινούπολης όπου απαγχονίστηκε. Εβραίοι αγόρασαν τη σορό του έναντι 800 γροσίων και την πέταξαν στην θάλασσα. Ένας Κεφαλλονίτης καπετάνιος εντόπισε τη σορό και την μετέφερε στην Οδησσό στην Ρωσίας, όπου εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα. Η ταφή του έγινε με ιδιαίτερες τιμές τον Ιούνιο του 1821.

 

 

Παλαιών Πατρών Γερμανός Γ’

Ο επίσκοπος Παλαιών Πατρών Γερμανός Γ’ ήταν κληρικός και ενεργό μέλος στη Φιλική Εταιρία. Αποτέλεσε εις εκ των ηγετών της Ελληνικής Επανάστασης. Στην αρχή, στη Συνέλευση της Βοστίτσας ήρθε σε σύγκρουση με τον Παπαφλέσσα. Ο Παπαφλέσσας ήθελε να ξεκινήσει άμεσα η Επανάσταση, αλλά ο Παλαιών Πατρών Γερμανός είχε κάποιες ενστάσεις. Φοβόταν ότι δεν ήταν πλήρως έτοιμος ο Ελληνικός λαός προκειμένου να αντιμετωπίσει τους Τούρκους.

 

Παρόλα αυτά, συμφώνησε στην κήρυξη της επανάστασης, την οποία πραγματοποίησε και ο ίδιος στις 25-26 Μαρτίου 1821, στην Πάτρα. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ήταν ο άνθρωπος, ο οποίος μύησε πολλούς κληρικούς, μητροπολίτες και αρχιμανδρίτες στην Φιλική Εταιρία και τον επαναστατικό αγώνα. Ο ίδιος ήταν πολύ ενεργό μέλος του Αγώνα. Πέθανε κατά τη διάρκεια της επανάστασης, στις 30 του Μάη 1826, από επιδημία εξανθηματικού τύφου.

 

Ο Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας)

Ο Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας), πρωτοπαλίκαρο της επανάστασης του 1821, ήταν ίσως το πιο τρανταχτό παράδειγμα μαχόμενου κληρικού του Αγώνα. Αποτέλεσε αρχιμανδρίτης και εκτέλεσε ηγετικά καθήκοντα στις δράσεις και την εξάπλωση της Φιλικής Εταιρείας. Συνέπραξε με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στη Συνέλευση της Βοστίτσας, και όρισε την έναρξη της επανάστασης στον Μοριά, στις 25 Μαρτίου 1821. Το 1825 όμως, έπεσε ηρωικά μαχόμενος στη μάχη στο Μανιάκι, κατά των δυνάμεων του Αιγύπτιου στρατηγού Ιμπραήμ. Ο Ιμπραήμ επαίνεσε το θάρρος του.

 

Μητροπολίτης Σάμου Κύριλλος Β’

Ο μητροπολίτης Σάμου Κύριλλος Β’ αποτέλεσε μαθητής του Κοσμά του Αιτωλού. Έγινε μητροπολίτης το 1815 και το 1818 μυήθηκε στην Φιλική Εταιρία. Στάθηκε δίπλα σε πολύ σημαντικά ονόματα αυτής όπως, ο Λυκούργος Λογοθέτης. Επίσης, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην οργάνωση του επαναστατικού αγώνα στο νησί. Στις 8 Μαΐου 1821 ήταν εκείνος, ο  όποιος ευλόγησε την ελληνική σημαία. Χρηματοδότησε τον επαναστατικό αγώνα από το βαλάντιο του και εράνους που έκανε.

 

Ως ιερέας ευλογούσε τους στρατιώτες πριν πάνε στον πόλεμο. Έτσι έκανε και στις 9 Μαΐου 1822 με τον στρατό πριν αποχωρήσει από την Σάμο για τη Χίο. Δεν δίστασε ακόμα ο ίδιος να αναλάβει τα ηνία του επαναστατικού αγώνα, φορώντας φουστανέλα και βαστώντας στα χέρια τα όπλα. Στάθηκε απέναντι στον εχθρό και τον πολέμησε με τιμιότητα και γενναιότητα. Η συνεργασία του μητροπολίτη Κύριλλου Β’ και του Λυκούργου Λογοθέτη αποτέλεσε μία σημαντική πηγή, που δείχνει πως η εκκλησία και η κοινωνία όταν συνεργάζονται, μπορούν να φέρουν ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα, κυρίως όταν υπάρχει τεράστιος κίνδυνος.

 

Το κρυφό σχολειό

Το κρυφό σχολειό αποδίδεται ως επίτευγμα του κλήρου και ορίζεται ως η μυστική εκπαίδευση των ελληνόπουλων κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας από ιερείς και μοναχούς.  Τα παιδιά, όπως πιστεύεται, συνέχισαν να επιμορφώνονται παρά τις δυσκολίες της τουρκικής σκλαβιάς και την ενδεχόμενη παρεμπόδιση της εκπαίδευσης από τους Οθωμανούς.. Το κρυφό σχολειό συντάχθηκε κυρία σε μοναστήρια και σε κάποιες εκκλησίες. Το κρυφό σχολειό χρονικά ορίζεται στην Τουρκοκρατία και την προεπαναστατική περίοδο.

 

 

Η Μεγαλοσύνη των λαών δεν μετριέται με το στρέμμα. 

Με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με το αίμα.

Κωστής Παλαμάς

Η ΕΛΛΑΣ ΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΣΑ. 1821 - 2021 (200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠ' ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ)

 

 Απ’ τα κόκαλα βγαλμένη

ων Ελλήνων τα ιερά,

και σαν πρώτα ανδρειωμένη,

χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα: Η αγωνίστρια του 1821 που ξόδεψε όλη την περιουσία της για τον αγώνα

 

    Η καταγωγή και οι δύο γάμοι της
– Τα χρόνια πριν την Επανάσταση 

– Η τεράστια προσφορά της στον Αγώνα – Το άδοξο τέλος της

Με την απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμμένου να της απονείμει τον τίτλο της Υποναυάρχου επί τιμή, ήρθε πάλι στο προσκήνιο η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, η σημαντικότερη ηρωίδα του 1821. Η απόφαση αυτή σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως. Στο σημερινό μας άρθρο δεν θα ασχοληθούμε με αυτήν, αλλά με την ζωή της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας και την μεγάλη προσφορά της στην Επανάσταση.
Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, ήταν κόρη του Υδραίου πλοιάρχου Σταυριανού Πινότση και της Σκεύως Κοκκίνη. Γεννήθηκε στις 11 Μαΐου 1771 σε φυλακή της Κωνσταντινούπολης όπου είχε πάει η μητέρα της για να επισκεφθεί τον βαριά άρρωστο πατέρα της, κρατούμενο για συμμετοχή στα Ορλοφικά. Βαφτίστηκε από τον Μανιάτη οπλαρχηγό Μούρτζινο, επίσης κρατούμενο στην Κωνσταντινούπολη και πήρε το όνομα Λασκαρίνα.

Μεγάλωσε στο πατρικό της σπίτι στην Ύδρα, αλλά μετά τον θάνατο του πατέρα της μετακόμισαν με τη μητέρα της στις Σπέτσες.

Το 1786, η μητέρα της παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο, τον Σπετσιώτη πλοίαρχο Δημήτριο Λαζάρου ή Ορλόφ.

Το 1788, η Μπουμπουλίνα παντρεύτηκε τον Σπετσιώτη πλοίαρχο Δημήτρη Γιάννουζα, με τον οποίο απόκτησαν τρία παιδιά (Γιάννη, Γιώργο και Μαρία). Ο Γιάννουζας σκοτώθηκε το 1797 σε σύγκρουση με Αλγερινούς πειρατές.

Το 1801, η Λασκαρίνα παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο τον πλούσιο Σπετσιώτη πλοίαρχο και πλοιοκτήτη Δημήτρη Μπούμπουλη με το επίθετο του οποίου έμεινε γνωστή στην ιστορία. Με τον Μπούμπουλη απόκτησαν επίσης τρία παιδιά (Σκεύω, Ελένη και Νικόλαο). Ωστόσο και ο δεύτερος σύζυγος της Μπουμπουλίνας, σκοτώθηκε σε σύγκρουση με Αλγερινούς πειρατές το 1811, μεταξύ Μάλτας και Ισπανίας.
(Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ο Μπούμπουλας σκοτώθηκε σε σύγκρουση με γαλλικά πλοία).
Έτσι η Λασκαρίνα έμεινε για δεύτερη φορά χήρα.

Είχε όμως κληρονομήσει από τους συζύγους της (κυρίως από τον Δ. Μπούμπουλη), πλοία, γη και χρήματα.

Λέγεται ότι τα χρήματα που της άφησε ο δεύτερος σύζυγός της, ήταν κάπου 300.000 τάλαρα (χρυσά νομίσματα της εποχής). Η Λασκαρίνα με σωστή διαχείριση και συμμετοχή της σε εμπορικές δραστηριότητες πέτυχε να αυξήσει την περιουσία της.

Τα χρόνια πριν την Επανάσταση.

 

Το 1816, οι Τούρκοι θέλησαν να κατασχέσουν τα πλοία της, με τη δικαιολογία ότι ο δεύτερος σύζυγός της, είχε πάρει μέρος στον ρωσοτουρκικό πόλεμο.
Πραγματικά, ο Δ. Μπούμπουλης είχε πάρει μέρος στη ναυμαχία Ρώσων και Τούρκων σε Ίμβρο και Τένεδο.

Για τις υπηρεσίες του παρασημοφορήθηκε από τους Ρώσους, οι οποίοι του είχαν απονείμει τον τίτλο του Πλοίαρχου του ρωσικού αυτοκρατορικού στόλου και του τίτλο του επίτιμου Ρώσου πολίτη.

Πίσω από την τουρκική κίνηση πάντως, φαίνεται ότι υπήρχαν καταγγελίες συγγενών της Μπουμπουλίνας που εποφθαλμιούσαν την τεράστια περιουσία της.
Πραγματικά, η Λασκαρίνα πήγε στην Κων/πόλη με το πλοίο της "Κανάκης" και με τη βοήθεια του φιλέλληνα Ρώσου πρεσβευτή Στρογκόνοφ και χάρη στη γνωριμία της με τη Βαλιντέ Σουλτάνα, μητέρα του Σουλτάνου Μαχμούτ Β', κατάφερε να γλιτώσει την περιουσία της. Μάλιστα, για τρεις μήνες εγκαταστάθηκε στην Κριμαία, σε κτήμα που της παραχώρησε ο τσάρος Αλέξανδρος Α' και στη συνέχεια επέστρεψε στις Σπέτσες.

Το 1819 βρέθηκε πάλι στην Κωνσταντινούπολη. Πιστεύεται ότι εκεί μυήθηκε στη "Φιλική Εταιρεία", παρά την απαγόρευσή που ίσχυε για συμμετοχή γυναικών σ' αυτή.
Στην Ελλάδα ξεκίνησε τη ναυπήγηση του πλοίου "Αγαμέμνων" (με 18 πυροβόλα και 48 πήχεις μήκος).

Επίσης, ναυπήγησε τρία μικρότερα πλοία, ενώ είχε προμηθευτεί κρυφά όπλα και πολεμοφόδια. Οι Οθωμανοί απαγόρευαν ρητά στους Έλληνες την κατασκευή πολεμικών πλοίων. Η Μπουμπουλίνα καταγγέλθηκε στην Υψηλή Πύλη. Κατάφερε όμως να αποφύγει οποιαδήποτε τιμωρία, δωροδοκώντας τον Τούρκο επιθεωρητή ο οποίος στάλθηκε στις Σπέτσες, ενώ παράλληλα πέτυχε να εξοριστούν όσοι την κατήγγειλαν.
Εκείνη την περίοδο, είχε ξεσπάσει μεγάλη κόντρα ανάμεσα στη Μπουμπουλίνα και τα παιδιά του Δ. Μπούμπουλη από τον πρώτο του γάμο Παντελή και Γιάννη, οι οποίοι διεκδικούσαν τμήμα της περιουσίας της.
Μάλιστα, κατέφυγαν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο το οποίο εξέδυσε επιτίμιο (μορφή αφορισμού), σε βάρος της Μπουμπουλίνας. Αν και οι γιοι του Μπούμπουλη, με το επιτίμιο και μια έκθεση προκρίτων κατέφυγαν στο Βουλευτικό, δεν πέτυχαν να αποσπάσουν κάτι από την περιουσία της Λασκαρίνας.

 

Η Μπουμπουλίνα κατά την Επανάσταση του 1821.

 

Αμέσως μόλις κηρύχθηκε η επανάσταση στις Σπέτσες (Απρίλιος 1821), η Μπουμπουλίνα διέθεσε τα πλοία της στον Αγώνα. Επιβαίνοντας η ίδια στον "Αγαμέμνονα" με κυβερνήτη τον γιο της Γιάννη (Γιαννάκη) Γιάννουζα, έσπευσε να βοηθήσει στην πολιορκία του Ναυπλίου. Με τον γιο της και τον Γκίκα Μπόταση, αποβιβάστηκαν στους Μύλους και κατευθύνθηκαν στο Άργος. Το ελληνικό στρατόπεδο εκεί, βρισκόταν υπό διάλυση, μετά τις πρώτες αποτυχίες και την υποχώρηση των πολιορκητών. Με τη σημαντική προσφορά και του ανεφοδιασμό όμως από την Μπουμπουλίνα και με τη συγκρότηση δικού της σώματος από νησιώτες (το οποίο συντηρούσε η ίδια), το στρατόπεδο ανασυγκροτήθηκε. Η πρόταση της για επανάληψη της πολιορκίας της πόλης έγινε δεκτή. Στη διάρκειά της, δυστυχώς, σκοτώθηκε ο γιος της Γιάννης (24/4/1821), σε συμπλοκή με τους Τούρκους του Κεχαγιάμπεη έξω από το Άργος.

Παρά την τραγική απώλεια, η Μπουμπουλίνα, συνέχισε να αγωνίζεται μετέχοντας στην πολιορκία του φρουρίου της Μονεμβασιάς και ανεφοδιάζοντας το Άργος στη διάρκεια της πολιορκίας του Ναυπλίου.

Τον Σεπτέμβριο του 1821, πήγε στο στρατόπεδο του Κολοκοτρώνη που πολιορκούσε την Τριπολιτσά. Ήταν από τους πρώτους που μπήκαν στην πόλη (21 Σεπτεμβρίου 1821). Μετά την άλωση της Τριπολιτσάς, ανέλαβε την φύλαξη των χαρεμιών του Χουρσίτ πασά, τα οποία αργότερα ανταλλάχθηκαν με οικογένειες αγωνιστών που είχαν αιχμαλωτιστεί.

Η προσφορά της στην άλωση της Τριπολιτσάς, ήταν πολύ μεγάλη. Ήδη από τον Μάιο του 1821 είχε ανταποκριθεί σε κάλεσμα του Θ. Κολοκοτρώνη ( ο οποίος την αποκαλούσε "καπετάνισσα Δημητράκαινα Μπούμπουλη"), να την εφοδιάσει με 2.000 οκάδες μολύβι. Μετά την άλωση του Ναυπλίου, πήγαινε όπου μπορούσε να προσφέρει βοήθεια. Χαρακτηριστικά, στις 18 Ιουνίου 1821, ο Ανδρέας Λόντος σε επιστολή του προς την επαναστατική επιτροπή του Γαλαξιδίου, υποδείκνυε να ζητηθεί ενίσχυση ναυτικής δύναμης από την "κυρίαν Μπουμπουλίναν" καθώς η κωμόπολη κινδύνευε από τους Τούρκους.

Μετά την άλωση του Ναυπλίου (1η Δεκεμβρίου 1822), η Μπουμπουλίνα εγκαταστάθηκε στην πόλη. Πάντρεψε την κόρη της με τον φρούραρχο της πόλης Πάνο Κολοκοτρώνη, γιο του Θεόδωρου. Κατά τις εμφύλιες συγκρούσεις, τάχθηκε με τους στρατιωτικούς και τον Κολοκοτρώνη, χωρίς όμως να πάρει ενεργό μέρος στις συγκρούσεις. Όταν το Ναύπλιο παραδόθηκε στο νέο Εκτελεστικό, ο Γ. Κουντουριώτης έδιωξε την Μπουμπουλίνα από την πόλη. Αυτή κατέφυγε στις Σπέτσες. Λίγο αργότερα, επέστρεψε κρυφά στο Ναύπλιο. Με διαταγή της νέας κυβέρνησης, αφού εντοπίστηκε, οδηγήθηκε πάλι στις Σπέτσες.
Το άδοξο τέλος της Μπουμπουλίνας.

Απογοητευμένη η Μπουμπουλίνα, αφού ξόδεψε όλη την περιουσία για τον Αγώνα, έχοντας χάσει τον γιο της Γιάννη και τον γαμπρό της Πάνο Κολοκοτρώνη, ο οποίος σκοτώθηκε σε ενέδρα κυβερνητικών κοντά στην Τριπολιτσά (13 Νοεμβρίου 1824), αποσύρθηκε μόνη της στο πατρικό της στις Σπέτσες, μένοντας αδρανής. Την ίδια ώρα ο Ιμπραήμ δρούσε ανενόχλητος στην Πελοπόννησο…

Τον Μάιο του 1825, ο γιος της Γιώργος Γιάννουζας απήγαγε την Ευγενία Κούτση, κουνιάδα του ετεροθαλούς αδελφού της μητέρας του (από άλλον πατέρα) Λάζαρου Ορλόφ. Ο Λάζαρος, συνοδευόμενος από συγγενείς του πήγε στο σπίτι της Μπουμπουλίνας για να πάρει πίσω την Ευγενία. Ακολούθησε έντονη λογομαχία. Τότε κάποιος από την οικογένεια Κούτση (πιθανότατα ο Ιωάννης), πυροβόλησε (στο μέτωπο) και σκότωσε την Μπουμπουλίνα (22 Μαΐου 1825).
Μετά τον θάνατο της Μπουμπουλίνας το "Αγαμέμνων" δόθηκε από τους απογόνους της στον κρατικό στόλο, που είχε οργανώσει ο Ι. Καποδίστριας. Το πλοίο μετονομάστηκε σε "Σπέτσες". Το 1831 όμως πυρπολήθηκε στο ναύσταθμου του Πόρου από τον Α. Μιαούλη, κατά τη διαμάχη που ξέσπασε επί Καποδίστρια. Η κόρη της, χήρα του Π. Κολοκοτρώνη, παντρεύτηκε τον Θοδωράκη Γρίβα.

Επίλογος

Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, ήταν αναμφίβολα η σημαντικότερη ηρωίδα του 1821. Μέσα σε δυο σχεδόν χρόνια, ξόδεψε την τεράστια περιουσία της για τον Αγώνα και την Ελλάδα. Παρά το γεγονός αυτό, γνώρισε διώξεις και περιφρόνηση.
Το όνομα της από τον πρώτο χρόνο του Αγώνα ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα και θεωρήθηκε από πολλούς Ευρωπαίους εφάμιλλη με την Ζαν ντ' Αρκ ή με άλλες ηρωίδες της Δυτικής Ευρώπης. Στη Γαλλία δημιουργήθηκε μόδα "A la Bobeline". Η ζωή της ενέπνευσε λογοτέχνες και καλλιτέχνες, ενώ το 1959, γυρίστηκε, κινηματογραφική ταινία "Μπουμπουλίνα" (Σκηνοθεσία: Κώστας Ανδρίτσος, Σενάριο: Νέστορας Μάτσας – Κώστας Ασημακόπουλος, 37.675 εισιτήρια στην Α' προβολή), με πρωταγωνίστρια τη μεγάλη Ειρήνη Παπά.
Πηγές:

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ.ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ.

ΕΓΚ/ΔΕΙΑ «ΠΑΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣ-ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ».

ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

 

Η Μεγαλοσύνη των λαών δεν μετριέται με το στρέμμα. 

Με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με το αίμα.

Κωστής Παλαμάς

Η ΕΛΛΑΣ ΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΣΑ. 1821 - 2021 (200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠ' ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ)

 

 Απ’ τα κόκαλα βγαλμένη

ων Ελλήνων τα ιερά,

και σαν πρώτα ανδρειωμένη,

χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

Φεραίος Ρήγας

Θούριος ήτοι Oρμητικός Πατριωτικός Ύμνος πρώτος, εις τον ήχον,

MIA ΠPOΣTAΓH MEΓAΛH.

 

Ώς πότε παλικάρια να ζούμεν στα στενά,

Mονάχοι σα λιοντάρια, σταις ράχαις στα βουνά;

Σπηλαίς να κατοικούμεν, να βλέπωμεν κλαδιά,

Nα φεύγωμ' απ' τον Kόσμον, για την πικρή σκλαβιά.

Nα χάνωμεν αδέλφια, Πατρίδα, και Γονείς,

Tους φίλους, τα παιδιά μας, κι' όλους τους συγγενείς.

Καλλιώναι μίας ώρας ελεύθερη ζωή,

Παρά σαράντα χρόνοι σκλαβιά, και φυλακή.

Τι σ' ωφελεί αν ζήσης, και είσαι στη σκλαβιά,

Στοχάσου πως σε ψένουν καθ' ώραν στη φωτιά.

Βεζύρης, Δραγουμάνος, Aφέντης κι' αν σταθής,

O Tύραννος αδίκως, σε κάμει να χαθής.

Δουλεύεις όλ' ημέρα, σε ό,τι κι' αν σοι πη,

Kι' αυτός πασχίζει πάλιν, το αίμα σου να πιη.

Ο Σούτζος, κι' ο Μουρούζης, Πετράκης, Σκαναβής,

Γγίκας, και Μαυρογένης, καθρέπτης, είν' να ιδής.

Ανδρείοι Kαπετάνοι, Παπάδες, λαϊκοί,

Σκοτώθηκαν κι' Aγάδες, με άδικον σπαθί.

Kι' αμέτρητ' άλλοι τόσοι, και Τούρκοι, και Ρωμιοί,

Zωήν, και πλούτον χάνουν, χωρίς καμμιά 'φορμή.

Ελάτε μ' έναν ζήλον, σε τούτον τον καιρόν,

Nα κάμωμεν τον όρκον, επάνω στον Σταυρόν.

Συμβούλους προκομμένους, με πατριωτισμόν,

Nα βάλλωμεν εις όλα, να δίδουν ορισμόν.

Oι νόμοι νάν' ο πρώτος, και μόνος οδηγός,

Kαι της πατρίδος ένας, να γένη Aρχηγός.

Γιατί κ' η αναρχία, ομοιάζει την σκλαβιά,

Nα ζούμε σα θηρία, είν' πλιο σκληρή φωτιά.

Και τότε με τα χέρια, ψηλά στον Oυρανόν,

Aς πούμ' απ' την καρδιά μας, ετούτα στον Θεόν.

Εδώ συκώνονται οι Πατριώται ορθοί, και υψώνοντες τας χείρας

προς τον Oυρανόν, κάμνουν τον όρκον .

Όρκος κατά της Tυραννίας, και της αναρχίας.

Ω Bασιλεύ του Kόσμου, ορκίζομαι σε σε,

Στην γνώμην των τυράννων, να μην ελθώ ποτέ.

Μήτε να τους δουλεύσω, μήτε να πλανηθώ,

Eις τα ταξίματά τους, για να παραδοθώ.

Εν όσω ζω στον Kόσμον, ο μόνος μου σκοπός,

Για να τους αφανίσω, θε νάναι σταθερός.

Πιστός εις την Πατρίδα, συντρίβω τον ζυγόν,

Aχώριστος για νάμαι, υπό τον Στρατηγόν.

Κι' αν παραβώ τον όρκον, να στράψ' ο Oυρανός,

Kαι να με κατακάψη, να γένω σαν καπνός.

Tέλος του Όρκου.

Σ' Aνατολή και Δύσι, και Nότον και Bοριά,

Για την Πατρίδα όλοι, νάχωμεν μια καρδιά.

Στην πίστιν του καθ' ένας, ελεύθερος να ζη,

Στην δόξαν του πολέμου, να τρέξωμεν μαζύ.

Βουλγάροι, κι' Αρβανήτες, Αρμένοι και Ρωμιοί,

Aράπιδες, και άσπροι, με μια κοινή ορμή.

Για την ελευθερίαν, να ζώσωμεν σπαθί,

Πως είμασθ' αντρειωμένοι, παντού να ξακουσθή.

Όσ' απ' την τυραννίαν, πήγαν στη ξενητιά,

Στον τόπον του καθ' ένας, ας έλθη τώρα πια.

Kαι όσοι του πολέμου, την τέχνην αγροικούν,

Eδώ ας τρέξουν όλοι, τυράννους να νικούν.

H Ρούμελη τους κράζει, μ' αγκάλαις ανοιχταίς,

Tους δίδει βιο, και τόπον, αξίαις και τιμαίς.

Ώς πότ' Oφφικιάλος, σε ξένους Bασιλείς.

Έλα να γένης στύλος, δικής σου της φυλής.

Κάλλιο για την Πατρίδα, κανένας να χαθή,

Ή να κρεμάση φούντα, για ξένον στο σπαθί.

Και όσοι προσκυνήσουν, δεν είναι πλιο εχθροί,

Aδέλφια μας θα γένουν, ας είναι κ' εθνικοί.

Μα όσοι θα τολμήσουν, αντίκρυ να σταθούν,

Eκείνοι και δικοί μας, αν είναι ας χαθούν.

Σουλλιώταις, και Μανιώταις, λιοντάρια ξακουστά,

Ώς πότε σταις σπηλαίς σας, κοιμάσθε σφαλιστά.

Μαυροβουνιού καπλάνια, Ολύμπου σταυραητοί,

Kι' Αγράφων τα ξευτέρια, γεννήτε μια ψυχή.

Ανδρείοι Μακεδόνες, ορμήσατε για μια,

Kαι αίμα των τυράννων, ρουφήστε σα θεριά.

Του Σάββα και Δουνάβου, αδέλφια Xριστιανοί,

Mε τ' άρματα στο χέρι, καθ' ένας ας φανή.

Tο αίμα σας ας βράση, με δίκαιον θυμόν,

Mικροί μεγάλ' ομώστε, τυράννου τον χαμόν.

Λεβέντες αντριωμένοι, Μαυροθαλασσινοί,

O βάρβαρος ώς πότε, θε να σας τυραννή.

Μη καρτερήτε πλέον, ανίκητοι Λαζοί,

Xωθήτε στο μπογάζι, μ' εμάς κ' εσείς μαζί.

Δελφίνια της θαλάσσης, αζδέρια των Nησιών,

Σαν αστραπή χυθήτε, κτυπάτε τον εχθρόν.

Της Κρήτης, και της Νίδρας, θαλασσινά πουλιά,

Kαιρός είν' της Πατρίδος, να κούστε την λαλιά.

Κι' όσ' είστε στην Aρμάδα, σαν άξια παιδιά,

Oι Nόμοι σάς προστάζουν, να βάλλετε φωτιά.

Μ' εμάς κ' εσείς Μαλτέζοι, γεννήτ' ένα κορμί,

Kατά της τυραννίας, ριχθήτε με ορμή.

Σας κράζει η Ελλάδα, σας θέλει σας πονεί,

Zητά την συνδρομήν σας, με μητρικήν φωνή.

Τι στέκεις, Παζβαντζίουγλου, τόσον εκστατικός;

Tεινάξου στο Μπαλκάνι, φώλιασε σαν αητός.

Tους μπούφους, και κοράκους, καθόλου μη ψηφάς,

Mε τον ραγιά ενώσου, αν θέλης να νικάς.

Σηλίστρα, και Μπραΐλα, Σμαήλι και Κυλί,

Μπενδέρι, και Χωτήνι, εσένα προσκαλεί.

Στρατεύματά σου στείλε, κ' εκείνα προσκυνούν,

Γιατί στην τυραννίαν, να ζήσουν δεν 'μπορούν.

Γγιουρτζή πλια μη κοιμάσαι, συκώσου με ορμήν,

Tον Mπρούσια να μοιάσης, έχεις την αφορμήν.

Και συ που στο Χαλέπι, ελεύθερα φρονείς,

Πασιά καιρόν μη χάνεις, στον κάμπον να φανής.

Mε τα στρατεύματά σου, ευθύς να συκωθής,

Στης Πόλης τα φερμάνια, ποτέ να μη δοθής.

Του Μισιργιού ασλάνια, για πρώτη σας δουλιά,

Δικόν σας ένα Mπέι, κάμετε Bασιλιά.

Xαράτζι της Αιγύπτου, στην Πόλ' ας μη φανή,

Για να ψοφήσ' ο λύκος, οπού σας τυραννεί.

Με μια καρδιάν όλοι, μία γνώμην, μία ψυχή,

Kτυπάτε του τυράννου, την ρίζαν να χαθή.

Ν' ανάψωμεν μία φλόγα, σε όλην την Τουρκιά,

Nα τρέξ' από την Μπόσνα, και ώς την Αραπιά.

Ψηλά στα μπαϊράκια, συκώστε τον Σταυρόν,

Kαι σαν αστροπελέκια, κτυπάτε τον εχθρόν.

Ποτέ μη στοχασθήτε, πως είναι δυνατός,

Kαρδιοκτυπά και τρέμει, σαν τον λαγώ κι' αυτός.

Τρακόσιοι γκιρτζιαλίδες, τον έκαμαν να διή,

Πως δεν 'μπορεί με τόπια, μπροστά τους να ευγή.

Λοιπόν γιατί αργήτε, τι στέκεσθε νεκροί;

Ξυπνήσατε μην είσθε, ενάντιοι κ' εχθροί.

Πώς οι Προπάτορές μας, ορμούσαν σα θεριά,

Για την ελευθερίαν, πηδούσαν στη φωτιά.

Έτζι κ' ημείς, αδέλφια, ν' αρπάξωμεν για μια,

T' άρματα και να βγούμεν, απ' την πικρή σκλαβιά.

Να σφάξωμεν τους λύκους, που στον ζυγόν βαστούν,

Kαι Χριστιανούς, και Τούρκους, σκληρά τους τυραννούν.

Στεργιάς, και του πελάγου, να λάμψη ο Σταυρός,

Kαι στην δικαιοσύνην, να σκύψη ο εχθρός.

O Kόσμος να γλυτώση, απ' αύτην την πληγή,

K' ελεύθεροι να ζώμεν, αδέλφια εις την Γη.

Πέρας μεν ώδε,

H δε αυ πράξις τέρας.

Η Μεγαλοσύνη των λαών δεν μετριέται με το στρέμμα. 

Με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με το αίμα.

Κωστής Παλαμάς